İnsanların en önemli temel ihtiyaçlarından biri olan konut edinme ve barınma ihtiyacını, karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle en az maliyetle karşılamak amacıyla kurulan iktisadi işletmelerdir. Kooperatifler hem kişilerin tek başlarına yapmaya güçlerinin yetmediği işleri bir araya gelerek yapmalarını sağlar hem de toplumun kalkınmasına katkıda bulunur.
Kooperatif, elindeki varlıkları bir araya getirerek aynı amaca yönlendirmeye karar veren kişilerden oluşan bir organizasyon yapısıdır. Bu bakımdan konut yapı kooperatifleri, organizasyona üye olan kişilerin ev sahibi olma hayalini gerçekleştirmek üzere bir araya gelmeleriyle oluşan kurumdur. Bu kurum, konut inşası için gereken arsa temininden, konut inşaatına başlanması, bitirilmesi ve konutların hak sahiplerine dağıtımına kadarki süreci mevzuata göre yerine getirmekle yükümlüdür.
Yapı kooperatifleri sermaye birikimine sahip bir oluşum değildir. Konut imalatı için bir araya gelenlerin aidat ödemeleri sayesinde konut yapımındaki masraflar karşılanır.